Nguyên nhân khiến gà mái đẻ trứng non
Tình trạng gà mái đẻ trứng non hoặc trứng có lớp vỏ yếu thường do tổ hợp nhiều yếu tố. Việc xác định đúng nguyên nhân là điều quan trọng trước khi áp dụng các biện pháp khắc phục. Dưới đây là các nhóm nguyên nhân thường gặp nhất:
Thiếu canxi và phốt pho
Canxi và phốt pho là hai khoáng chất cấu tạo nên phần lớn vỏ trứng. Việc mất cân bằng giữa hai khoáng này (thiếu hoặc thừa canxi; thiếu phốt pho; hoặc tỷ lệ Ca:P sai lệch) làm cho quá trình hình thành vỏ trứng bị gián đoạn, dẫn đến vỏ mỏng hoặc chưa hoàn chỉnh.
- Thiếu canxi → vỏ mỏng, dễ vỡ.
- Thiếu phốt pho → gà hấp thụ canxi kém, dù khẩu phần có đủ Ca.
- Chế độ ăn thừa canxi → rối loạn hấp thu khoáng chất.
Trong thực tế chăn nuôi 2024–2025, các chuyên gia khuyến cáo tỷ lệ Ca:P tối ưu cho gà đẻ là khoảng 4:1.
Khẩu phần ăn mất cân đối dinh dưỡng
Bên cạnh khoáng chất, gà mái cần đầy đủ protein, vitamin A – D – E và các nguyên tố vi lượng như mangan, kẽm, magie để tạo trứng khỏe. Nếu khẩu phần ăn không được xây dựng hợp lý, gà dễ rơi vào tình trạng đẻ trứng méo, non hoặc mỏng vỏ.
Đặc biệt, vitamin D3 đóng vai trò quyết định trong việc hấp thu canxi vào máu và đưa canxi đến buồng trứng. Thiếu vitamin D3 → hấp thu canxi giảm mạnh → trứng non nhiều.
Gà quá lứa hoặc suy giảm hormon sinh sản
Thông tin cập nhật từ SV388 cho biết: Gà đẻ đạt năng suất cao nhất trong 12–18 tháng đầu. Sau giai đoạn này, chức năng sinh sản chậm lại, cơ thể gà hấp thu khoáng kém hơn và nội tiết tố biến đổi dẫn đến:
- Giảm năng suất trứng.
- Vỏ trứng mỏng, kém đồng đều.
- Xảy ra hiện tượng đẻ trứng non hoặc không có vỏ.
Việc tiếp tục khai thác gà quá già sẽ khiến tần suất trứng non xuất hiện nhiều hơn.
Gà bị stress hoặc thay đổi môi trường sống
Stress là yếu tố nhiều người bỏ qua nhưng lại có ảnh hưởng mạnh đến sức khỏe sinh sản của gà. Một số nguyên nhân gây stress:
- Nhiệt độ chuồng nuôi quá cao hoặc quá thấp.
- Tiếng ồn, động vật lạ, bắt gà quá nhiều.
- Thiếu ánh sáng hoặc ánh sáng thay đổi đột ngột.
- Thức ăn – nước uống không ổn định.
Khi bị stress, cơ thể gà sẽ tiết ra hormone ức chế rụng trứng, gây ra tình trạng trứng non hoặc vỏ mỏng trong 1–3 ngày, tùy mức độ.
Gà đang trong giai đoạn thay lông
Thay lông là thời điểm gà sử dụng phần lớn năng lượng và protein để tái tạo lông mới. Nếu bạn để gà đẻ trong giai đoạn này, chất lượng trứng sẽ giảm rõ rệt, trong đó có hiện tượng trứng mỏng vỏ hoặc đẻ trứng non.
Nhiễm bệnh đường hô hấp hoặc tiêu hóa
Một số bệnh như Newcastle, CRD, IB, E.coli, viêm ruột sẽ làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng và ảnh hưởng trực tiếp đến buồng trứng. Khi gà mắc bệnh, số lượng trứng non xuất hiện nhiều hơn do cơ thể suy yếu.
Cách chữa gà đẻ trứng non hiệu quả
Dưới đây là các biện pháp xử lý tương ứng với từng nguyên nhân, dễ áp dụng cho cả mô hình nuôi nhỏ lẻ và quy mô lớn.
Bổ sung canxi – phốt pho đúng tỷ lệ
Đây là bước quan trọng nhất trong cách chữa gà đẻ trứng non. Bạn có thể bổ sung khoáng bằng các nguồn tự nhiên như:
- Bột vỏ sò nghiền mịn.
- Xương cá, cua, tôm xay nhỏ.
- Bột đá giàu canxi.
Đặc biệt, cần phơi nắng gà mỗi ngày 20–30 phút để tổng hợp vitamin D3 tự nhiên giúp hấp thu canxi tốt hơn.
Cân bằng khẩu phần ăn theo đúng tiêu chuẩn
Nên đảm bảo khẩu phần có đủ:
- Protein 16–18%.
- Canxi 3.5–4.5%.
- Phốt pho 0.4–0.6%.
- Vitamin A – D3 – E đầy đủ.
Trong giai đoạn gà đẻ mạnh, nên tăng thêm chất xơ và chất béo để ổn định chu kỳ đẻ.
Quản lý đàn gà theo tuổi – thay đàn đúng thời điểm
Với gà nuôi lấy trứng, thời điểm nên thay đàn là sau 18–20 tháng. Nếu tiếp tục nuôi lâu hơn, năng suất giảm và tỷ lệ trứng non sẽ tăng.
Giảm stress – cải thiện môi trường sống
Đảm bảo chuồng nuôi:
- Thoáng mát, sạch, khô ráo.
- Nhiệt độ ổn định 20–28°C.
- Chiếu sáng 14–16 giờ mỗi ngày.
- Có nhiều máng ăn – máng uống để gà không tranh nhau.
Cung cấp nước sạch liên tục, đặc biệt trong mùa nóng để hạn chế mất nước dẫn đến rối loạn sinh sản.
Xử lý khi gà bị bệnh
Khi thấy gà giảm ăn, ủ rũ, giảm đẻ hoặc trứng biến dạng nhiều, cần:
- Tách gà yếu ra riêng.
- Bổ sung điện giải, vitamin tổng hợp.
- Vệ sinh chuồng trại, sát trùng định kỳ.
Nếu nghi ngờ gà mắc bệnh truyền nhiễm, hãy sử dụng thuốc theo hướng dẫn thú y hoặc tiêm phòng bổ sung để đàn gà nhanh hồi phục.
Gà đẻ trứng non, trứng mỏng vỏ không phải là vấn đề khó khắc phục nếu bạn xác định đúng nguyên nhân. Chỉ cần điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, đảm bảo khẩu phần khoáng – vitamin cân đối, quản lý đàn đúng kỹ thuật và tạo môi trường nuôi ổn định, gà sẽ nhanh chóng đẻ lại bình thường. Hy vọng những chia sẻ về cách chữa gà đẻ trứng non trên sẽ giúp bạn áp dụng thành công để duy trì đàn gà khỏe mạnh, cho năng suất trứng cao và ổn định.
