Bóng đá là môn thể thao phổ biến trên toàn thế giới, vì vậy có rất nhiều khái niệm phổ biến trong bóng đá. Một trong số đó là thuật ngữ Hooligan, một khái niệm ám chỉ những hành vi xấu liên quan đến bóng đá. Vậy cụ thể Hooligan trong bóng đá là gì, và tác động của nó ra sao? Hãy cùng tìm hiểu về nhà cái qua nội dung bài viết dưới đây nhé!
Hooligan trong bóng đá là gì?
Theo như những người tham gia xem bóng đá cho biết, thuật ngữ Hooligan trong bóng đá được mọi người biết đến với tên tiếng Anh của nó. Thuật ngữ này dùng để chỉ một người hâm mộ hoặc một nhóm người hâm mộ có hành vi côn đồ, làm ảnh hưởng đến vẻ đẹp của bóng đá. Những hành vi này bị xã hội lên án và đi ngược lại các giá trị đạo đức tự nhiên.
Sự cuồng nhiệt của người hâm mộ và hành vi phản xã hội là một mô hình phổ biến ảnh hưởng đến vẻ đẹp của bóng đá. Đó là lý do tại sao hành vi Hooligan trong bóng đá đã bị lên án mạnh mẽ. Nhưng cho đến nay, hành vi này vẫn tiếp diễn trong bóng đá, đặc biệt là trong các trận đấu giữa các đội đối thủ.
Nguồn gốc của Hooligan trong bóng đá
Theo Giovang tv, hiện tượng Hooligan bắt nguồn từ Anh quốc vào cuối thế kỷ XIX, giai đoạn mà bóng đá trở nên phổ biến trong tầng lớp công nhân. Một số nhóm cổ động viên trẻ tuổi, thiếu kiểm soát, bắt đầu gây gổ với người hâm mộ đội đối thủ. Đến những năm 1960–1980, nạn Hooligan lan rộng khắp các sân cỏ châu Âu, đặc biệt là ở Anh, Ý, Hà Lan và Đức.
Cụm từ “football hooliganism” được báo chí Anh sử dụng phổ biến từ thập niên 1960, sau hàng loạt vụ xô xát nghiêm trọng. Đỉnh điểm là thảm họa Heysel (1985) – khi cổ động viên Liverpool tấn công CĐV Juventus, khiến bức tường sân vận động sụp đổ, làm 39 người thiệt mạng và hàng trăm người bị thương. Thảm kịch này khiến UEFA cấm các câu lạc bộ Anh tham dự cúp châu Âu suốt 5 năm, đánh dấu thời kỳ đen tối nhất của bóng đá Anh.
Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng Hooligan
Hooligan không chỉ là vấn đề của thể thao, mà còn phản ánh những vấn đề xã hội sâu xa. Một số nguyên nhân chính gồm:
- Tâm lý và bản sắc nhóm: Nhiều người trẻ tuổi tham gia vào các nhóm Hooligan để tìm kiếm cảm giác “thuộc về” và khẳng định bản thân.
- Yếu tố xã hội – kinh tế: Tình trạng thất nghiệp, nghèo đói và thiếu định hướng khiến một số thanh niên tìm đến bóng đá như một nơi “xả stress” thông qua bạo lực.
- Rượu bia và chất kích thích: Sử dụng rượu hoặc ma túy trước trận đấu làm giảm khả năng kiểm soát hành vi.
- Thù địch giữa các đội bóng: Một số cuộc đối đầu truyền thống (như Manchester United – Liverpool, Roma – Lazio, hay Boca Juniors – River Plate) có thể kích động bạo lực nếu không được kiểm soát.
- Thiếu quản lý an ninh: Trong quá khứ, việc kiểm soát khán giả lỏng lẻo tạo điều kiện cho các nhóm quá khích hoạt động.
Hành vi Hooligan trong bóng đá
Cái gọi là hành vi côn đồ Hooligan trong bóng đá khá phổ biến. Cụ thể, những hành động sau đây được liệt kê theo Hooligan:
- Bắt nạt người chơi và thường sử dụng ngôn ngữ phân biệt chủng tộc hoặc thù hận.
- Khạc nhổ vào những người hâm mộ khác trên sân.
- Đánh nhau trên khán đài giữa các cổ động viên.
- Sử dụng đèn laser để làm mất phương hướng của các cầu thủ đối phương.
- ném đồ vật xuống sân, với mục đích làm tổn thương cầu thủ và trọng tài hoặc là hành động xúc phạm.
- Ném đồ vật vào cổ động viên của đội đối phương. Các vật dụng được sử dụng bao gồm đá, gạch, tiền xu, pháo sáng, pháo hoa, v.v.
- Hành vi của đám đông gây hỗn loạn bao gồm xô đẩy, phá vỡ hàng rào sân vận động, hoặc thậm chí đốt sân và đặt logo của đội đối phương trên mặt cỏ.
- Ở một số nơi, Hooligan cũng xuất hiện trong bóng đá dưới dạng graffiti để chế nhạo các đội bóng khác, đặc biệt là ở những thành phố có các trận derby.
- Hành vi côn đồ cực kỳ bạo lực và nghiêm trọng có thể được coi là hành vi khủng bố, đặc biệt nếu liên quan đến vũ khí.
Tác động nghiêm trọng của Hooligan đối với bóng đá
Vấn nạn Hooligan trong bóng đá từ lâu đã là một vấn nạn gây tổn hại lớn đến thế giới bóng đá. Đặc biệt, những hình ảnh xấu xí của người hâm mộ sẽ ảnh hưởng rất lớn đến vẻ đẹp của môn thể thao vua. Cụ thể, những hậu quả nghiêm trọng thường thấy như sau:
Đe dọa đến tính mạng của người khác
Hậu quả nghiêm trọng nhất của hành vi Hooligan trong bóng đá là ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng của những người vô tội. Đây là một trong những hậu quả đáng buồn nhất mà hành vi này gây ra trên thế giới. Cụ thể, chúng ta có thể điểm qua một số sự kiện đã để lại nỗi đau sâu sắc trong bóng đá, dựa trên Hooligan sau:
- Thảm họa Heysel năm 1985 do những kẻ cực đoan Hooligan gây ra đã giết chết 39 người hâm mộ vô tội và làm bị thương 376 người.
- Thảm họa Hillsborough năm 1989 cũng cướp đi sinh mạng của 96 người hâm mộ Liverpool.
- Cuộc bạo loạn Hooligan ở Ai Cập năm 2012 đã khiến 74 người thiệt mạng và bị thương.
- Tại Việt Nam vào năm 2019, đã xảy ra vụ việc một cổ động viên đốt pháo sáng trong sân vận động và làm một cổ động viên nữ bị thương.
Trên đây chỉ là một vài ví dụ nhỏ về hậu quả nghiêm trọng của hành vi Hooligan đối với sinh mạng vô tội trong bóng đá. Thực tế, còn rất nhiều vụ việc khác ảnh hưởng đến tính mạng của người hâm mộ bóng đá. Vì vậy, hành vi Hooligan cần phải bị lên án và chấm dứt ngay lập tức để tránh gây ra hậu quả đáng tiếc.
Sự gia tăng phân biệt chủng tộc
Hooligan trong bóng đá cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự gia tăng nạn phân biệt chủng tộc. Sự phân biệt đối xử dựa trên màu da và sắc tộc giữa các cầu thủ, đặc biệt là giữa người hâm mộ và cầu thủ, đã ảnh hưởng rất lớn đến vấn nạn phân biệt chủng tộc. Đây là một vấn nạn cần được xóa bỏ để bảo vệ công lý và bình đẳng giữa con người.
Trên thực tế, nhiều cầu thủ nổi tiếng cũng từng phải chịu đựng sự phân biệt chủng tộc trên sân cỏ. Ví dụ như trường hợp cầu thủ R. Sterling, người từng bị các cổ động viên Chelsea sỉ nhục vì màu da và chủng tộc khi còn khoác áo Man City. Hay trường hợp siêu sao Neymar, người cũng từng rất bức xúc vì bị chính đồng đội của mình sỉ nhục vì chủng tộc.
Sự khác biệt giữa Hooligan và Ultras
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa Hooligan và Ultras. Dù đều là nhóm cổ động viên cuồng nhiệt, nhưng bản chất khác nhau:
- Ultras tập trung vào việc cổ vũ – họ sáng tạo băng rôn, pháo sáng, bài hát để truyền lửa cho đội bóng.
- Hooligan lại coi đối đầu và bạo lực là “bản sắc”.
Tuy nhiên, ranh giới giữa hai nhóm đôi khi khá mong manh, đặc biệt ở một số quốc gia Nam Âu hoặc Nam Mỹ, nơi các nhóm Ultras có xu hướng cực đoan hóa.
Các biện pháp đối phó với nạn Hooligan
Sau nhiều thập kỷ đối mặt, các quốc gia – đặc biệt là Anh – đã triển khai nhiều biện pháp mạnh tay để dập tắt văn hóa Hooligan:
- Luật pháp nghiêm khắc: Anh ban hành “Football Spectators Act” (1989), cho phép cấm cá nhân có tiền án bạo lực vào sân hoặc đi ra nước ngoài xem bóng đá.
- Hệ thống camera và kiểm soát vé: Các sân vận động hiện đại được giám sát 24/7, mỗi khán giả có chỗ ngồi cố định, giảm khả năng chen lấn.
- Chương trình giáo dục và cộng đồng: Nhiều CLB tổ chức hoạt động kết nối người hâm mộ, hướng tình yêu bóng đá theo hướng tích cực.
- Hợp tác quốc tế: Cảnh sát châu Âu phối hợp chia sẻ thông tin về các nhóm Hooligan “có tiếng” để ngăn chặn từ sớm.
Nhờ đó, tình trạng bạo lực sân cỏ ở châu Âu giảm đáng kể trong 20 năm qua, dù vẫn còn xảy ra lẻ tẻ ở một số nước Đông Âu, Nam Mỹ hoặc khu vực Balkan.
Thực trạng Hooligan tại Việt Nam
Ở Việt Nam, hiện tượng Hooligan chưa phát triển thành tổ chức chuyên nghiệp, nhưng đã xuất hiện một số hành vi quá khích như ném vật thể xuống sân, đốt pháo sáng, chửi bới trọng tài hoặc cầu thủ. Những vụ việc này không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của bóng đá Việt, mà còn tiềm ẩn nguy cơ lan rộng nếu không được xử lý kịp thời.
Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) cùng các CLB đã tăng cường biện pháp an ninh, tuyên truyền văn hóa cổ vũ văn minh, nhằm giữ gìn hình ảnh người hâm mộ.
Hooligan trong bóng đá là gì? Hành vi vi phạm Hooligan trong bóng đá đã để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, chúng ta cần phải loại bỏ và lên án những hành vi này để khôi phục lại vẻ đẹp của bóng đá. Nếu bạn thấy nội dung bài viết thú vị, đừng quên theo dõi các bài viết tiếp theo nhé!
