Toán lớp 1 đặt tính rồi tính được biết đến là dạng toán cộng trừ cơ bản mà bé sẽ được học. Nhưng để giúp con học hiểu, học tốt dạng toán này thì bố mẹ đừng bỏ qua những gợi ý mà chúng tôi chia sẻ ngay sau đây.
Toán lớp 1 đặt tính rồi tính là gì?
Dạng toán đặt tính rồi tính lớp 1 là dạng toán lớp 1 cơ bản nhất mà các bé sẽ được làm quen, học và luyện tập. Về cơ bản thì đây cũng chỉ là phép toán cộng trừ đơn giản nhưng thay vì thực hiện theo hàng ngang, các bé sẽ thực hiện tính theo hàng dọc.
Với kiến thức toán lớp 1, bé sẽ làm bài tập đặt tính rồi tính trong phạm vi 100, phép tính cần thực hiện có thể là cộng/trừ 1 chữ số với 2 chữ số (hàng chục và hàng đơn vị), hoặc cộng/trừ 2 chữ số cùng nhau. Các bé cần phải áp dụng phương pháp tính nhẩm, đếm số đơn giản để có được kết quả chính xác.
Với dạng toán này không chỉ hỗ trợ tăng kỹ năng tính toán mà còn rèn luyện tính cẩn thận khi trình bày một cách gọn gàng nhất.
Ngoài ra, trong chương trình toán lớp 1, bài toán đặt tính rồi tính sẽ có mặt ở hầu hết bài học, bài tập, kỳ thi. Vậy nên, bố mẹ nên cùng con luyện dạng toàn này thường xuyên để bé có thể tính nhanh và chính xác nhất.
Một số khó khăn khi bé giải toán đặt tính rồi tính lớp 1
Mặc dù đây là dạng bài tập cơ bản, nhưng các bé thường vẫn làm sai do gặp một số khó khăn như:
- Bé chưa nắm được kiến thức cơ bản: Cụ thể ở đây là việc đếm số, thực hiện toán lớp 1 cộng trừ vẫn còn sai nên khi làm toán đặt tính rồi tính cũng dễ bị sai.
- Bé đặt sai vị trí các số hạng: Vì bài tập đặt tính rồi tính sẽ buộc bé viết theo hàng dọc, nên với phép tính 1 số với 2 chữ số, nếu đặt sai vị trí khi tính cũng dẫn tới kết quả sai.
- Nhiều đề bài khó: Với những bài tập đặt tính rồi tính nâng cao có trên 2 phép tính thường sẽ gây khó khăn cho bé khi tìm được đáp án chính xác.
Hướng dẫn các bước giải toán lớp 1 đặt tính rồi tính
Để có thể giải được bài tập đặt tính rồi tính toán lớp 1, đòi hỏi bé cần nắm được cách giải và các bước thực hiện. Dưới đây là một số hướng dẫn chi tiết mà bố mẹ có thể hướng dẫn con thực hiện:
Đặt tính rồi tính ᴠới phép cộng
Đối với bài tập đặt tính rồi tính với phép cộng, bé chỉ cần cộng các số đã cho theo thứ tự từ phải sang trái. Cụ thể:
-
Hàng đơn vị phải cộng cùng hàng đơn vị
-
Hàng chục phải cộng hàng chục
-
Hàng trăm sẽ phải cộng hàng trăm.
Ví dụ: Đặt tính và tính: 25 + 10
25
+
10
——
35
Đối với bài toán đặt tính rồi tính với phép cộng có nhớ cũng sẽ tính từ phải sang trái. Bên cạnh đó:
Hàng đơn vị cộng cùng hàng đơn vị, nếu kết quả lớn hơn hoặc bằng 10 thì sẽ ghi hàng đơn vị xuống và nhớ cộng hàng chục vào khi thực hiện phép cộng của hàng chục với hàng chục phía trước.
Tới phép cộng hàng chục cùng hàng chục, các bé cần cộng thêm cùng con số đã nhớ ở hàng đơn vị (nếu có). Lúc này nếu phép tính tổng hàng chục cũng là số có hai chữ số, hay ghi số đó xuống hàng đơn vị và nhớ tiếp khi tính hàng trăm. Nếu chỉ dừng lại ở hàng chục thì ghi kết quả tổng được xuống.
Ví dụ: Đặt tính và tính: 31 + 19
31
+
19
——
50
Đặt tính rồi tính ᴠới phép trừ
Đối với bài tập đặt tính rồi tính với phép từ cũng sẽ tương tự như phép cộng trên. Các bé cũng chỉ cần trừ các số theo thứ tự từ phải sang trái.
Cách đặt tính rồi tính phép tính trừ cũng tương tự như phép tính cộng nêu trên, trẻ chỉ cần trừ các số theo thứ tự từ phải sang trái.
Ví dụ: Đặt tính và tính: 35 – 12
35
–
12
——-
23
Đối với phép trừ có nhớ cần lưu ý sau
Hàng đơn vị trừ hàng đơn vị, nếu kết quả của số bị trừ nhỏ hơn số hàng đơn vị số trừ, bé cần thêm số 1 vào số ở hàng đơn vị số bị trừ để tiếp tục thực hiện phép tính. Tiếp đến sẽ phải nhớ 1 vào phép tính trừ ở hàng chục.
Khi thực hiện phép tính hàng chục với hàng chục sẽ phải trừ thêm 1 của hàng đơn vị số bị trừ đã lấy trước đó.
Ví dụ: Đặt tính và tính: 42 – 18
42
–
18
——–
24
Các bước làm bài tập toán lớp 1 đặt tính rồi tính
- Bước 1: Bé đọc kỹ đề bài cho để biết thực hiện phép tính cộng hay trừ.
- Bước 2: Đặt phép tính thành hàng dọc để bắt đầu tính. Giả sử chúng ta co phép tính 15 + 7. Lúc này 15 sẽ nằm ở ô trên cùng, số 7 nằm ô phía dưới, dấu + sẽ được đặt phía bên trái giữa ô số 15 và 7. Lưu ý, số 7 là số đơn vị nên sẽ đặt thẳng hàng với số 5 phía trên. Sau đó dùng thước kẻ vạch một đường ngang ngắn dưới ô số 7.
- Bước 3: Thực hiện phép tính, đầu tiên sẽ lấy hàng đơn vị + hàng đơn vị là 5 + 7 = 12, hạ 2 xuống thẳng hàng với số 7 và 5, nhớ 1. Tiếp tục thực hiện tới hàng chục ta được 1 cộng với 1 (số nhớ của hàng đơn vị) sẽ được 2. Lúc này ta có kết quả là 22.
Đối với phép trừ các bé cũng thực hiện tương tự khá đơn giản.
Bí quyết giúp bé học toán đặt tính rồi tính lớp 1 hiệu quả
Về cơ bản, ban đầu khi làm quen với dạng toán này bé sẽ gặp chút khó khăn. Vậy nên, để giúp bé chinh phục được bài tập này, hãy tham khảo một số bí quyết hữu ích sau đây:
Đảm bảo nắm chắc kiến thức toán lớp 1 cơ bản
Kiến thức cơ bản của bài toán đặt tính rồi tính lớp 1 ở đây chính là nhận biết được đâu là hàng chục, hàng đơn vị của một số, đếm số, phép tính cộng trừ có nhớ và không nhớ. Khi nắm chắc được những kiến thức này sẽ giúp bé thực hiện được phép tính khi đặt tính chính xác hơn.
Bố mẹ nên hướng dẫn bé cách phân tích đề bài
Trước khi bắt tay vào việc giải toán, bố mẹ nên yêu cầu con đọc kỹ đề bài đưa ra, xem đó là phép cộng hay trừ, cộng trừ 2 số với 1 số hay 2 số,… Để từ đó mới tiến hành đặt phép tính và bắt đầu tính nhanh chóng, chính xác.
Cùng bé thực hành nhiều hơn
Khi đã nắm được lý thuyết, bố mẹ hãy cùng bé thực hành nhiều hơn thông qua việc yêu cầu con làm bài tập theo SGK, bài tập về nhà giáo viên giao, tổ chức các trò chơi cùng bé, giải bài tập có thưởng… Khi được thực hành, luyện tập nhiều con dần sẽ hiểu, ghi nhớ và áp dụng một cách hiệu quả hơn.
Dựa vào năng lực học tập của bé để chọn toán phù hợp
Mỗi bé sẽ có năng lực học toán khác nhau. Chính vì vậy, bố mẹ cần biết được năng lực học tập của con mình như thế nào để chọn dạng bài tập và nâng cao khả năng của con.
Với các bé học lực trung bình thì nên làm quen từ dạng toán đặt tính rồi tính với phép cộng trừ không nhớ, giữa 2 số và 1 số, 2 số và 2 số trong phạm vi dưới 50. Khi đã thuần thục bố mẹ có thể tăng độ khó bằng phép tính cộng trừ có nhớ trong phạm vi 100.
Một số bài tập đặt tính rồi tính lớp 1 để bé luyện tập
Dưới đây là các bài toán đặt tính rồi tính lớp 1 để bố mẹ có thể cùng bé luyện tập:
Bài 1:
12 + 3 = 15 11 + 5 = 16 12 + 7 = 19 16 + 3 = 19
13 + 4 = 17 16 + 2 = 18 7 + 2 = 9 13 + 6 = 19
Bài 2:
15 + 1 = 16 10 + 2 = 12 14 + 3 = 17 13 + 5 = 18
18 + 1 = 19 12 + 0 = 12 13 + 4 = 17 15 + 3 = 18
Bài 3:
10 + 1 + 3 = 14 14 + 2 + 1 = 17 11 + 2 + 3 = 16
16 + 1 + 2 = 19 15 + 3 + 1 = 19 12 + 3 + 4 = 19
Bài 4:
14 – 3 17 – 5 19 – 2
16 – 5 17 – 2 19 – 7
Bài 5:
20 + 40
87 – 59
76 + 38
90 – 61
81 – 38
29 + 83
85 – 67
46 + 58
67 – 29
78 + 56
Một số lưu ý khi bé học toán lớp 1 đặt tính rồi tính
Để giúp quá trình làm bài tập đặt tính rồi tính của bé nhanh chóng, chính xác hơn cần lưu ý một số vấn đề sau:
Cách trình bày
Trong toán đặt tính rồi tính, các bé thường sẽ được yêu cầu giải nhiều phép tính liên tiếp, thường là 4 hoặc 8 phép tính. Vậy nên, để giải chính xác thì yếu tố trình bày phép tính đúng rất quan trọng.
Vậy nên, bố mẹ có thể chỉ cần các em trình bày phép tính lớp 1 cẩn thận như sau:
- Bước 1: Cần xác định lề vở rồi viết đề bài.
- Bước 2: Xuống dòng và viết phép tính đầu tiên tương ứng và thực hiện chúng.
- Bước 3: Cách ra 2 ô ly vở, để viết tiếp phép tính thứ 2 và tiếp tục cho đến khi hết dòng. Mỗi dòng thường sẽ tương ứng với 4 phép tính là đủ. Nếu bài có nhiều phép tính cần xuống dòng và cách ra 1 ô ly vở.
Thứ tự thực hiện phép tính
Với dạng toán này, các bé cần phải thực hiện phép tính theo thứ tự từ phải sang trái. Nhiều bé thường quen được từ trái sang phải nên khi thực hiện phép tính dễ làm theo, nên kết quả bài toán thường bị sai.
Cấu tạo số
Khi giải toán đặt tính rồi tính, các bé nên biết về cấu tạo của một số, đâu là hàng chục, đâu là hàng đơn vị để có thể viết số đúng thứ tự, từ đó mới thực hiện phép tính chính xác, tránh nhầm lẫn giữa các hàng.
Lưu ý về phép tính có nhớ
Khi thực hiện phép tính có nhớ, thường sẽ cộng thêm 1 đơn vị vào hàng chục, nhưng nhiều bé thường quên mất yếu tố này. Nên bố mẹ cần cùng luyện với con dạng bài tập cộng trừ có nhớ nhiều hơn để có thể giúp con cải thiện và thực hiện phép tính đúng hơn.
Trên đây là những thông tin về dạng bài tập toán lớp 1 đặt tính rồi tính. Mặc dù là dạng toán cơ bản nhưng cũng khá khó với các bé lớp 1. Nên bố mẹ hãy cùng đồng hành với bé để thực hành và luyện tập hiệu quả hơn nhé.
