Các phép tính cộng, trừ, nhân, chia thật khô khan nhưng lại là hành trang quan trọng trong hành trình học tập và cả trong cuộc sống hàng ngày. Vậy liệu có phương pháp nào để việc tính toán trở nên dễ dàng hơn. Hãy ghi nhớ ngay cách tính nhẩm nhanh và chính xác dưới đây.
Cách tính nhẩm nhanh phép cộng
Thông thường khi thực hiện tính toán trên giấy, các bé được dạy áp dụng theo thứ tự từ trái qua phải. Nhưng khi tính nhẩm, sẽ dễ dàng hơn nếu chúng ta thực hiện ngược lại tức là từ phải qua trái. Bắt đầu với các giá trị lớn nhất làm cho nó thêm trực quan và dễ dàng hơn để tìm ra.
Chẳng hạn với phép tính 58 + 26, hãy bắt đầu với cột đầu tiên và tính 50 + 20 = 70, sau đó 8 + 6 = 14, cộng lại là 84.
Một cách tính nhẩm nhanh phép cộng khác, thay vì cộng lần lượt từ phải qua trái, từ hàng đơn vị đến hàng chục, hàng trăm… hãy làm đơn giản hóa quá trình tính toán này bằng cách làm tròn các số hạng đó rồi tính toán bù trừ lại sau.
Ví dụ:644 + 238
Mặc dù những con số này rất khó để đối phó, nhưng làm tròn chúng sẽ giúp bạn dễ tính toán hơn. Vì vậy, 644 trở thành 650 và 238 trở thành 240.
Bây giờ, Cộng 650 và 240 với nhau. Tổng là 890. Để tìm câu trả lời cho phép tính ban đầu, phải xác định xem chúng ta đã thêm bao nhiêu vào các số để làm tròn chúng.
Cách tính nhẩm nhanh phép trừ
Với một phép trừ 1000 với 1 số bất kỳ, thay vì cách tính toán thông thường, hãy lấy 9 trừ cho tất cả các số từ theo thứ tự từ trái sang phải và lấy 10 trừ cho số cuối cùng.
Ví dụ: 1.000 – 556
9 – 5 = 4
9 – 5 = 4
10 – 6 = 4
Vậy 1000 – 556 = 444
Cách tính nhẩm nhanh phép nhân
Tính nhanh phép nhân với số 0: Mọi số khi nhân với 0 đều bằng 0
Tính nhanh phép nhân với số 1: Mọi số khi nhận với 1 đều bằng bính nó
Tính nhanh phép nhân với số 5:
Khi nhân một số với 5, nếu thừa số nhân với 5 là một số chẵn, ta chia đôi thừa số đó. Tiếp đó thêm một số 0 vào số vừa rồi để được kết quả cuối cùng của phép tính
Ví dụ: 5 x 4 = ?
Ta có 4/2 = 2, 2 thêm 0 là 20.
Vậy 5×4 = 20
Nếu thừa số nhân với 5 là một số lẻ, ta lấy thừa số đó trừ đi 1 đơn vị rồi chia đôi. Tiếp đó thêm số 5 vào số vừa rồi để thu được kết quả của phép tính.
Ví dụ: 5 x 13 = ?
(13 – 1)/2 = 6, 6 thêm 5 là 65
Vậy 5 x 13 = 65
Tính nhanh phép nhân với số 9:
Trong phạm vi bảng cửu chương nhân 9, có một quy luật đặc biệt.là: bội số của bảng cửu chương nhân 9 có hàng chục tăng lên từ 0 – 9 và hàng đơn vị giảm dần từ 9 – 0, tổng của chúng luôn bằng 9.
Vì thế cách tính nhẩm nhanh phép nhân (từ 1 đén 9) với số 9 là:
Bước 1: Lấy số bị nhân 9 trừ đi 1, ta được chữ số đầu tiên trong đáp án.
Bước 2: Là 9 trừ đi số vừa nhận được, ta được số tiếp theo.=
Ví dụ 9 x 8 = ?
8 – 1 = 7
9 – 7 = 2
Vậy 9 x 8 = 72
Tham khảo: Công thức tính chu vi đường tròn
Nhân với số 10: Khi nhân bất kỳ số nào với 10 chỉ cần viết lại số đó rồi thêm 0 đằng sau.
Nhân với số 11: Một vài quy tắc nhân nhẩm số có 2, 3, 4 chữ số với 11 như sau:
2 chữ số nhân với 11: AB x 11 = A | A + B | B
3 chữ số nhân với 11: ABC x 11 = A | A +B | B+C | C
4 chữ số nhân với 11: ABCD x 11 = A| A+B | B+C | C+D | D
Ví dụ: 27 x 11 = 2 | 9| 7 = 297.
4756 x11 = 4| 11| 12| 11 | 6 = 52316
Nhân với số 15: Khi nhân một số với 15, ta nhân số đó với 10 rồi cộng với một nửa kết quả đó. Chẳng hạn: 45 x 15, ta thực hiện phép tính 45 x 10= 450. Sau đó lấy 450 + 225= 675.
Ưu điểm của các phương pháp tính nhẩm nhanh
Khi học được các phương pháp tính nhẩm nhanh, trẻ sẽ nhận được rất nhiều lợi ích trong học tập như tính toán nhanh hơn, trẻ hứng thú với môn toán hơn. Khi gặp một phép toán, thay vì lối tính toán truyền thống dập khuôn cũ, giờ đây trẻ có thể áp dụng được các cách tính nhẩm để rút ngắn thời gian.
Các phương pháp tính nhẩm nhanh cũng giúp trẻ nhanh nhẹn và tập trung hơn. Toán học cần tập trung để hiểu được quy luật, hiểu được cách tính toán thì mới áp dụng được vào thực tế. Đôi khi, trẻ có thể tự xây dựng cho mình một quy luật và chứng minh được quy luật đó là đúng để chúng thực hiện tính toán cho dễ dàng.
Gia tăng sự hứng thú với môn toán cũng là một trong những lợi ích khi dạy trẻ tính nhẩm nhanh. Nếu như theo cách tính toán hoặc lời giải thông thường. Các bạn nhỏ phải đi từng bước cộng trừ, nhân chia và ra kết quả. Thì phương pháp tính nhẩm, trẻ có thể nhìn ra được kết quả của bài toán rất dễ dàng. Từ đó việc học toán không còn khô khan mà trở nên thú vị hơn.
Ngoài ra với cách tính nhẩm nhanh, trẻ còn được phát triển tư duy, sáng tạo, rèn luyện về khả năng ghi nhớ tốt hơn.
Nhược điểm của cách tính nhẩm nhanh
Cách tính nhẩm không phải áp dụng cho tất cả các phép tính mà chỉ hạn chế một số phép tính đặc biệt (chẳng hạn như: bình phương số có 2 chữ số, nhân số có hai chữ số với nhau, bình phương nhanh số có tận cùng bằng 5, làm phép trừ bằng cách cộng,…) Do vậy,phép tính nhẩm chỉ áp dụng trong phạm vi nhỏ với các trường hợp đặc biệt
Cách tính nhẩm nhanh không phải bất kì trẻ nào cũng có thể áp dụng thành thạo ngay tức thì mà cần phải mất thời gian để rèn luyện quy luật, các bước tính toán theo quy trình để đưa ra được kết quả
Tạo cho trẻ tính chủ quan và dễ nhầm lẫn, hấp tấp. Đối với trẻ, những gì con đã biết, con thường chủ quan và coi đó là dễ dàng nên trong quá trình thực hiện, tính toán, con có thể bị nhầm lẫn, bị sai.
Bài viết trên đây đã hướng dẫn các bạn cách tính nhẩm nhanh và chính xác với ví dụ cụ thể, cũng như ưu và nhược điểm phương pháp này. Đừng quên theo dõi chuyên mục của chúng tôi để cập nhật nhiều thông tin hữu ích mỗi ngày nhé.
